In 1982 verkocht Haruki Murakami zijn jazzclub om zich geheel aan het schrijven te wijden. Hij begon toen ook met hardlopen om zijn conditie op peil te houden. Al een jaar later rende hij van Athene naar Marathon. Nu onderzoekt hij – na tientallen marathons, triatlons én een groot aantal door de kritiek bejubelde boeken – de invloed die de sport heeft gehad op zijn leven en op zijn werk.
Murakami doet openhartig verslag van zijn training, zijn reizen en belevenissen gedurende de voorbereiding op de New York City Marathon van 2005. Hij gunt de lezer een blik op de meest uiteenlopende zaken: van het eurekamoment toen hij besloot schrijver te worden, zijn grootste triomfen en teleurstellingen tot aan zijn passie voor oude lp’s en de confrontatie met zijn eigen grenzen. Waarover ik praat als ik over hardlopen praat is een feest voor de fans van deze gevierde, maar zeer teruggetrokken schrijver én voor het explosief groeiende aantal liefhebbers van de langeafstandsloop.

Na drie boeken te hebben gelezen van Murakami wilde ik heel graag meer over Murakami zelf te weten komen. Wie is deze man die in staat is zulke geniale en bizarre boeken te schrijven? Helaas kwam ik erachter dat hij enorm anoniem is en er vrijwel niks over hem te vinden is op het internet.

Echter, ik kwam erachter dat hij één boek heeft geschreven dat niet fictie is en dat is dit boek. En aangezien ik toch al van plan was binnenkort te beginnen met hardlopen had ik extra veel zin om dit boek te lezen.

Het was heel gek om Murakami’s eigen ‘stem’ te horen in plaats van zijn karakters. Ik voelde veel sympathie voor zijn persoonlijkheid tijdens het lezen. En ergens was dat ook een opluchting, wat nou als de persoon achter een van de beste boeken die je hebt gelezen verschrikkelijk is?

Wat ik heel erg fijn vond is dat hij je niet probeert over te halen om te hardlopen. Integendeel, hij zegt juist heel specifiek dat dat niet zijn bedoeling is van dit boek. Hij probeert je niet te inspireren om ook te hardlopen, hij is puur zijn eigen ervaring met hardlopen aan het vertellen. En dit deed me denken aan Norwegian Wood, waar je niet een stem hoort door zijn verhaal die de gebeurtenissen veroordeelt of je overtuigt om hetzelfde of anders te handelen. Zo’n manier van schrijven heeft zoiets bevrijdend. Niks wordt aan je opgedrongen. Ik denk dat je een boek van hem moet hebben gelezen om precies te begrijpen wat ik bedoel.

Murakami kiest er bewust over om nog steeds zo anoniem mogelijk te zijn in het boek (dat zegt hij zelf ook) maar toch kom je een hele boel te weten over zijn leven. Niet echt interessant voor iemand die nog nooit zijn boeken heeft gelezen en alleen geïnteresseerd is in het hardloopaspect, maar wél heel erg interessant voor zijn fans. Hij vertelt onder andere over zijn jazzbar na zijn studie, het eurekamoment toen hij besloot om een boek te schrijven en zijn dag- en slaapritme.

Tijdens het lezen ontdek je ook dat zijn persoonlijkheid best wel overeenkomt met de persoonlijkheid van sommige hoofdpersonen van zijn boeken. Ik vond dit opmerkelijk, op de een of andere manier kwam het voor mij als een verassing maar toch ook weer niet.

Soms had je van die typische stukjes die je ook leest in zijn fictieboeken. Een van deze stukjes wil ik graag met jullie delen omdat ik er gewoon zo’n typisch gevoel bij kreeg dat ik ook had bij het lezen van zijn andere boeken, maar wat ik niet in woorden kan uitdrukken. Een gevoel van herkenning, die zo goed is beschreven dat het me op de een of andere manier heel erg raakt. Ik heb helaas niet de Nederlandse quote want ik heb het in het Engels gelezen.

And now here I am living in this unimaginable world. It feels really strange, and I can’t tell if I’m fortunate or not. Maybe it doesn’t matter. For me—and for everybody else, probably—this is my first experience growing old, and the emotions I’m having, too, are all first-time feelings. If it were something I’d experienced before, then I’d be able to understand it more clearly, but this is the first time, so I can’t. For now all I can do is put off making any detailed judgments and accept things as they are. Just like I accept the sky, the clouds, and the river. And there’s also something kind of comical about it all, something you don’t want to discard completely.

Sommige stukjes vond ik persoonlijk een beetje saai. Dat kwam denk ik vooral omdat ik niet écht heel erg geïnteresseerd was in het hardloopaspect. Wanneer hij soms lang doorging over een bepaalde marathon verveelde me het soms. Maar aan de andere kant was het wel interessant  om te lezen hoe hij zijn marathons ervaarde. Zijn voorbereiding en training komen ook uitgebreid aan bod. Hij is heel eerlijk over zijn marathons en vertelt precies wat hij voelde op dat moment. Het is die rauwheid die je ook leest in zijn fictieboeken wat ik er zo goed aan vond. Hij weet perfect mooie, euforische momenten te beschrijven, maar deinst ook niet naar achter om minder mooie of minder succesvolle momenten te delen.

Het vierde hoofdstuk vond ik het leukst: ‘Most of What I Know About Writing Fiction I Learned by Running Every Day’. Hier legt hij het verband tussen (zijn succes met) schrijven en hardlopen.  Het was heel interessant om te lezen wat volgens hem de belangrijkste kwaliteiten zijn die een schrijver moet hebben en waarom dat zo is. Vaak lees je in van die motiverende boeken of artikelen dat je alles kan doen als je maar hard genoeg werkt. Iedereen zou dus bijvoorbeeld een schrijver kunnen worden volgens zulke bronnen, als je maar hard genoeg werkt en nooit opgeeft. Murakami daarentegen zegt heel wat anders:

In every interview I’m asked what’s the most important quality a novelist has to have. It’s pretty obvious: talent. No matter how much enthusiasm and effort you put into writing, if you totally lack literary talent you can forget about being a novelist. This is more of a prerequisite than a necessary quality. If you don’t have any fuel, even the best car won’t run.
The problem with talent, though, is that in most cases the person involved can’t control its amount or quality. You might find the amount isn’t enough and you want to increase it, or you might try to be frugal to make it last longer, but in neither case do things work out that easily. Talent has a mind of its own and wells up when it wants to, and once it dries up, that’s it. Of course certain poets and rock singers whose genius went out in a blaze of glory— people like Schubert and Mozart, whose dramatic early deaths turned them into legends—have a certain appeal, but for the vast majority of us this isn’t the model we follow.

Ik vond bovenstaande heel mooi omdat hij gewoon de  ‘harde eerlijke waarheid’ zegt.
In hetzelfde hoofdstuk vertelt hij ook hoe intens boeken schrijven is. Ik had een romantiseerd beeld over schrijven. Mijn beeld van een schrijver was dat hij/zij relaxt zit te schrijven wanneer hij/zij inspiratie heeft en geen vaste tijden etc. aanhoudt. Het tegendeel is waar. Ik vond het echt heel interessant om te lezen hoe gedisciplineerd hij te werk gaat bij het schrijven van een boek.

Als laatste wil ik nog een mooie quote delen uit het boek:

“Pain is inevitable. Suffering is optional. Say you’re running and you think, ‘Man, this hurts, I can’t take it anymore. The ‘hurt’ part is an unavoidable reality, but whether or not you can stand anymore is up to the runner himself.” 

Dank aan de vertaling door Philip Gabriel

Geen categorie